موسیقی و ترانه هاي بوشهر را میتوان به دو گروه تقسیم کرد: گروهی که با فرم آزاد

(متر آزاد) اجرا میشده اند که اکثرا "شروه" نامیده شده اند و به طور کلی پریودي را که

در موسیقی عبارت از مطلب مستقل و به اتمام رسیده اي که عملا شامل 8 میزان

بوده تشکیل میداده است (که در موسیقی هاي غیراروپایی به ندرت میتوان پریودي را

پیدا نمود که شامل 8 میزان باشد) که به وسیله ي سکوت هاي طولانی از هم مجزا

میشوند و معمولا به هر پریود یک بیت تعلق میگیرد. در این آوازها، ملودي که انحناي

مشخصی را داراست ابتدا نقطه ي اوجی را در حرکت خود هدف قرار میدهد و این اوج

نسبت به صداي پایانی، اکثرا صداي پنجم (که در موسیقی به معناي آن است که از نت

آغازین پنج نت و یا سه پرده و نیم فاصله دارد) و گاهی استثناء یک اکتاو (که به

مجموعه ي هفت نت مثل دو  ر می  فا سل  لا  سی با تکرار نت اول دو) را

تشکیل میدهد ساخته شده اند. و تقریبا تمام پریودها از این شکل پیروي میکنند. گرچه

گاهی اوقات در جزییات نسبت به هم تفاوت دارند.

"شروه"، یا دو بیتی هاي محلی که اکثرا با آوازي به فرم آزاد خوانده میشده اند داراي

قدمتی بس طولانی است و مناطق دشتی، دشتستان و تنگستان را موطن اصلی آن

میدانند.

"شروه تنها به آواز محلی دشتی ٬ دشتستانی و تنگستانی گفته میشود که براي خواندن

( آن از ترانه هاي فایز دشتی و گاه دوبیتی هاي هم وزن آن استفاده میشود." ( 1

موسیقی "شروه" با مقدمه اي شروع میشود که متن اشعار آن از مولوي است. متن

اکثر ترانه هاي بوشهر و اطراف آن امروزه از اشعار دو شاعر معروف محلی به نام زایر

محمدعلی معروف به "فایز" که در "کردوان" در بخش دشتی میزیسته و احتمالا در سال

1911 وفات یافته و شاعر دیگري به نام "سید بهمنیار" ملقب به مفتون که او نیز در

بخش دشتی "بردخون" میزیسته استفاده میشود.

تاریخ موسیقی بوشهر مانند دیگر شهرهاي سرزمین مان ایران تا زمان کمی قابل

تعقیب و بررسی است و موسیقی مذهبی بویژه موسیقی اي که در ایام سوگواري در

بوشهر انجام می پذیرفت اهمیت بیشتري نسبت به موسیقی محلی داراست و آوازهاي

شام غریبان در بوشهر، خورموج و کنگان از یک بستر سرچشمه میگیرند.

بی گمان بوشهر و موسیقی اش را بدون حضور اشعار فایزدشتی نمیتوان بررسی کرد. در

بوشهر و اطراف آن فایز دشتی جزیی از زندگی روزمره مردمی است، دو بیتی ها و

شیفتگی شعر وي که از ویژگی ژرف احساسی اوست، او را از تمامی شاعران روستایی

مجزا میسازد.

پانویس:

1 نقل از منوچهر آتشی شاعر و نویسنده

 منبع( فایز دشتی از مجتبی سعیدی)